Kara Lastik
BELKİ DE HİÇ GÖRMEDİNİZ
"Gislaved, İsveç’te 1893’ten beri araba lastikleri üreten bir kauçuk firması ve bu firmanın ürettiği otomobil lastiğinin markası iken “Arabaları lastikle yürütüyoruz da neden insanları da lastikle yürütmüyoruz?” düşüncesinden hareketle bir de Gislaved marka ayakkabı üretelim demişler ve Türkiye’de 1930’lardan günümüze kadar kullanılan bir ayakkabı üretmişler.
Anadolu’da: Ankara lastiği, azim, Cızlavut, Cizlavit, Ermenek, Hasansaka, kara lastik, kelik, lapçın, soğukkuyu, lastik ayakkabı, rastik, Urum, Trabzon lastiği, yemeni gibi adlarla anılmıştır. (Azerbaycan’da adına Qaloş dendiğini belirtmiş olalım.)
Bu ayakkabı sizin yaşadığınız yörelerde hangi isimle anılıyordu orasını bilmiyorum ama zamanın bir kavşağında onunla ayaklarınız topraktan kesilmiştir. Kara lastik ayakkabı ilk defa hangi tarihte ayaklarımla birlikte yerin yüzünde dolaşmaya başladı hatırlamıyorum. Bu namlı ayakkabıyı, çarıktan ayakkabıya geçiş serüveninin en önemli devrimleri arasında birinci sıraya koyarsam haksızlık etmiş sayılmam herhalde. Bu ayakkabının canınızı sıktığı zamanlar da elbette olmuştur. Ya akşamları eve geldiğinizde ya da bir yere misafirliğe gittiğinizde hem ayakkabının hem ayağınızın kokusunu da yanınızda götürmemek için elinizden geleni yapmak isterdiniz ama elinizden hiç bir şey gelmezdi. Hayatının hiç bir döneminde bu ayakkabı ile tanışmamış olanları da tanıtıcı bir spot paragrafla mevzuya dahil edelim.
Yağmurda yaş görmez bu kara lastik, kavgada taş görmez bu lastik, suda kayık gibi karşı-ya geçer, çamura aldırmaz karda delinmez, vardolası yoktur köşkeri bilmez, çarşıda pazarda tarlada gezer, yaz gelince fırın kışın buz damı, astarlısı adam eder adamı, bazen teke gibi koktuğu olur, aşıklara kadar siner kokusu, sarhoş olur it uyusa yanında, pet şişenin ilk atası sayılır, verirsin dostuna yur gıcır gıcır, istediğin zaman su tası olur, çoraplı çorapsız giyebilirsin, yırtıldığı zaman dikebilirsin, eğer kullanılmaz hâle gelirse, sobada oduna yoldaşlık eder."
Hayat pahalılığı böyle devam ederse acep yine görür müyüz?
(Açıkkara Dergisi'nin 21 Eylül 2019 tarihli 19.sayısı kara lastik özel sayısı olarak hazırlanmış.)
Yorumlar
Yorum Gönder