Günümüz bazı kelimelerin öz türkçe anlamları

Ara ara bazı kelimelerin öz türkçelerini merak ederek baktığım

Dîvânu Lugâti't-Türk, Orta Türkçe döneminde Kâşgarlı Mahmud tarafından 

Bağdat'ta 1072-1074 yılları arasında yazılan Türkçe-Arapça bir sözlüktür. 

Türkçenin bilinen en eski sözlüğü olup Batı Asya yazı Türkçesiyle ilgili var 

olan en kapsamlı ve önemli dil yapıtıdır.

Aşağıda bu kitaptan gözüme takılan bazı kelimelerin gümüzdeki anlamları ile birlikte bulabileceksiniz.


Us = akıl demek , akılı çocuklara Uslu denir


Ök anne demektir. Ökesi olmayana da öksüz denir.


Kutun = günümüzde kadın, hatun olarak evrilmiştir


Kuymak fili dökmek demektir, bu yüzden altın dökene kuyumcu denir


Öz türkçede sineğe cibin denir, o yüzden de kulandığımız sinekliklere cibindirik denir


Yen” Gömleğin kolunun diirsekten bileğe kadar olan kısmına denir, 

Kol kırılır yenin içinde kalır.. 


Eski türk inancına göre zamanı atlar sürerdi, at ile alınan mesafeyi anlatmak için “at sürümü 1 gün sürer ” denirdi , 

O yüzden günümüzde zamana süre denir


Günaydın” sözcüğü 1923 da Ziya Gökalp in uydurduğu bir sözcüktür. 

fransızca da ki Bonjur a karşılık.

1940 larda çokta eleştirilsede günümüzde dilimize yerleşmiştir. 


Sayende kelimesi farzcada “Gölge” demektir.

Bir kişiyiye “Senin sayende buralara geldim” dediğinde,

Senin gölgede buralara geldim demiş oluruz.


Aşk kelimesi, Arapça 'âşekâ'dan gelir. 

Aşekâ, bir ağacı saran, besinini ağaçtan alan ve 

zaman içinde ağacı kurutarak öldüren sarmaşığa denir... ( rivayete göre )

 

Dürt kelimesi eski türkçede dört demekti.

Dürtmek için de dörtüncü parmağımız kulanırız.

Genelde en uzun parmağımız olan orta parmak en ve üçüncü parmağımızdır. 

Beş sayısı da “Baş” parmaktan ismini almaktadır.


adnycl

Kaynak :Dîvânu Lugâti't-Türk TDK Yayınları 2014 Nisan / 1.baskı  



Benzer hikayeler ;

Hikayelerden haberdar olmak için e-mail adresinizi girin.

Delivered by FeedBurner

http://facebook.com/adnycl.blog          

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Mekke Allah'ın evi

Atatürk'ün az bilinen nadir fotografları

Haftanın Günlerinin Kelime Anlamları

Asıl adı Adela'ydı

Hüseyin Baradan ve eşi Hayriye Baradan

Şarap şişeleri neden 750 ml ?

Atatürk'ü Anlatan En İyi Kitaplar

Muhtar Çakmağı Hikayesi

Küçük bir kızın hikayesi

Putin’in Hikayesi