Kobra etkisi' nedir, bilir misiniz?
1858-1947 yıllar arasında süren Hindistan’daki "Britanya Hindistanı" döneminin başlarında, İngiliz yetkilileri,
Delhi bölgesinin ekolojik sistemi nedeniyle ciddi bir sorun yaşadı. Bu süre zarfında zehirli kobralar şehrin her tarafına yayılıp İngiliz yerleşimcilerin büyük kâbusu olmuştu.
Kobra yılanları sorunundan kurtulmak için Delhi’deki İngiliz yetkililer,
benzersiz bir karar verdi.
Buna göre kobra öldürül derisini yetkililere teslim eden her Hintliye para ödülü verilecekti.
Başlangıçta bu fikir büyük ölçüde başarılı oldu.
Para ödülü, Delhi halkını adeta kobra avcısına çevirmişti.
Fakat zaman geçtikçe daha fazla kazanç elde etmek isteyen Hintler, sistemden yararlanıp evlerinde kobra yılanı yetiştirmeye başladı.
Bu ticaret sayesinde Delhi halkı büyük kazançlar elde etti.
Durumu fark eden yetkililer ödül sisteminden vazgeçme kararı aldı.
Böylece Hintler, değersiz hale gelen kobralarla birlikte aynı
evin içinde yaşamak zorunda kaldı.
'Kobra etkisi' kavramının türeyişi
Ödüllerin iptal edilmesi kararı üzerine birçok 'ödül avcısı',
evlerinde yetiştirdikleri kobraları sokağa saldı.
Bunun sonucunda Delhi sokaklarındaki kobra yılanlarının sayısı,
ödül sisteminden önceki sayının bile üstüne çıktı.
'Kobra etkisi' kavramı da bu olaydan türedi.
Bu kavram, bir sorunu çözmeye çalışırken
işleri daha kötü hale getirmek anlamında kullanılıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder